ენები ლაპარაკობენ მექსიკაში
მექსიკა არის უაღრესად მრავალფეროვანი ქვეყანა, როგორც ბიოლოგიურად (ის ითვლება მეგადებს, და ბიომრავალფეროვნების თვალსაზრისით მსოფლიოს პირველ 5 ქვეყანას შორის) და კულტურულად. ესპანეთი მექსიკას ოფიციალური ენაა და მოსახლეობის 60% -ზე მეტია მესტიო, ანუ მკვიდრი და ევროპული მემკვიდრეობის ნაზავი, მაგრამ მკვიდრი ჯგუფები მოსახლეობის მნიშვნელოვან ნაწილს ქმნიან და ბევრი მათგანი ჯერ კიდევ ტრადიციებს იცავს საუბარი მათი ენა.
მექსიკაში
მექსიკის მთავრობა აღიარებს 62 მკვიდრი ენას, რომლებიც დღესაც ლაპარაკობენ, თუმცა ბევრი ლინგვისტი ამტკიცებს, რომ ფაქტიურად 100-ზე მეტია. განსხვავებაა იმის გამო, რომ ამ ენებზე ბევრი ვარიანტი არსებობს, რომლებიც ზოგჯერ განიხილება მკაფიო ენებზე. ქვემოთ მოყვანილი ცხრილი აჩვენებს, რომ მექსიკაში ლაპარაკობენ სხვადასხვა ენებზე, რომლებსაც ენა ენიჭებათ ენაზე, როგორც ამას ითარგმნება ფრჩხილებში და სპიკერების რიცხვში.
მკვიდრი ენა, რომელიც ხალხის უდიდეს ჯგუფს ლაპარაკობს, ნაჰატტელია, ორნახევარი მილიონზე მეტი გამომსვლელთაგან. Nahhuatl არის ენა, რომელიც ლაპარაკობს Mexica (გამოხატული meh- shee -ka ) ადამიანი, რომლებიც ასევე ზოგჯერ მოხსენიებული, როგორც Aztecs, რომლებიც ცხოვრობენ ძირითადად ცენტრალურ ნაწილში Mexico. მეორე ყველაზე მეტყველური მკვიდრი მაიაა , დაახლოებით ერთი და ნახევარი მილიონი გამომსვლელთაგან. მაია ცხოვრობს Chiapas და Yucatan ნახევარკუნძულზე .
მექსიკის მკვიდრი ენები და სპიკერების რაოდენობა
ნუშაუტ | 2,563,000 |
მაია | 1,490,000 |
Zapoteco (Diidzaj) | 785,000 |
მილიმეკი (ñuu savi) | 764,000 |
ოტომი (ñahñu) | 566,000 |
ტელტალტი (k'op) | 547,000 |
ცოციზილი ან | 514,000 |
ტოტონაკა (ტაშიჰუინი) | 410,000 |
მაზონე (ჰა შუტა ემამა) | 339,000 |
ჩოლ | 274,000 |
მაზაჰუა (ჯანაში) | 254,000 |
ჰაუტეკო (ტენეკა) | 247,000 |
Chinanteco (tsa jujmi) | 224,000 |
პერევჩა (ტარასკო) | 204,000 |
მიქსი (აუქანი) | 188,000 |
ტფანეეკო (მეფა) | 146,000 |
ტარაჰუმარა (რაარაური) | 122,000 |
Zoque (o'de püt) | 88,000 |
მაიო (იორემი) | 78,000 |
თოჯოლაბალი (თოლინდინიკი ოტიკი) | 74,000 |
ჩონალტ დე ტაბასკო (იოკოტანი) | 72,000 |
Popoluca | 69,000 |
Chatino (cha'cña) | 66,000 |
ამუზოგო (ტასნეკი) | 63,000 |
Huichol (wirrárica) | 55,000 |
თეპუჰანი (ოდა) | 44,000 |
ტრიუკი (დრიკი) | 36,000 |
პოპლოკა | 28,000 |
კოა (ნაიერი) | 27,000 |
კანაბალი | (27,000) |
Yaqui (yoreme) | 25,000 |
Cuicateco (nduudu yu) | 24,000 |
Mame (ქული) | 24,000 |
ჰუვეი (მერიო იოკო) | 23,000 |
ტეპუუა (ჰამასპინი) | 17,000 |
პია (xigüe) | 14,000 |
შონალ დე ოქსაკა (slijuala xanuk) | 13,000 |
ჩუჟი | 3,900 |
ჩიჩემეკა ჯონაზი (uza) | 3,100 |
გუარიოო | 3,000 |
მეტლაცტინკა (ბოტუნა) | 1,800 |
კეჩჩი | 1,700 |
ჩოჩოლტეკა (chocho) | 1,600 |
პიმა (otam) | 1,600 |
ჟაკტკო (აბქსუბალი) | 1,300 |
ოკუილტეკო (ტლაილაკა) | 1,100 |
Seri (konkaak) | 910 |
კიევი | 640 |
Ixcateco | 620 |
კაკჩიკელი | 610 |
კიკაპუ (კიკაპუა) | 580 |
მოტოინტელო (მოქო) | 500 |
პაიფი (აკვალა) | 410 |
კუმია (კამია) | 360 |
Ixil | 310 |
Pápago (ტონოო ოჰამი) | 270 |
კუკპა | 260 |
კოჩიმი | 240 |
ლაკანდონი (hach t'an) | 130 |
კილივა (ქოლევი) | 80 |
Aguacateco | 60 |
თეკო | 50 |
მონაცემები CDI, Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas